Raport mbi gjendjen e të drejtave të njeriut në veri të Kosovës
Raporti për Nëntor 2023
Gjatë periudhës raportuese, ka pasur raportime të shpeshta nga banorët lokalë në veri të Kosovës për trajtimin e papërshtatshëm nga njësitë speciale të policisë së Kosovës (PK NJS), frikësimin gjatë kontrolleve të rregullta të trafikut të kryera nga NJS-të e PK-së, raporte për shkelje të pretenduara të të drejtave të njeriut dhe shqetësime rreth bllokadës së rrugëve në fshatrat e komunës së Leposaviqit, etj. Vlen të përmendet se autoritetet e Kosovës e kanë arsyetuar praninë e NJS-ve të PK-së me pretekstin e luftës kundër krimit dhe kontrabandës.
Metodologjia
OJQ Aktiv ka mbledhur informacione për rastet e mundshme të gjuhës së urrejtjes dhe shkeljes së të drejtave të njeriut përmes monitorimit të mediave në gjuhën serbe dhe shqipe dhe duke intervistuar drejtpërdrejt banorët e katër komunave veriore të Kosovës, të cilët kanë raportuar për shkelje të mundshme të të drejtave të njeriut. Në punën tonë, ne jemi mbështetur në terminologjinë dhe përkufizimet e pranuara botërisht në lidhje me të drejtat e njeriut, të përcaktuara dhe të përshkruara nga Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut të Kombeve të Bashkuara (UDHR) si një dokument historik, por edhe në konventa dhe dokumente të tjera të OKB-së , si dhe Konventën Evropiane për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut dhe gjithë kornizën ligjore relevante të Kosovës që rregullon të drejtat e njeriut dhe mbrojtjen nga diskriminimi, duke përfshirë gjuhën e urrejtjes.
OJQ Aktiv ka bërë monitorimin e situatës lidhur me të drejtat e njeriut në komunat e Leposaviqit, Zveçanit, Zubin Potok dhe veriut. Mitrovicë.
Përdorimi i tepruar i forcës
Më 19 nëntor gjatë arrestimit të një personi afër vijës kufitare administrative (ABL) në komunën e Zubin Potokut, është raportuar për përdorim të tepruar të forcës nga ana e PK-së. Personi ka pësuar lëndime fizike. Sipas tij, ai nuk ka bërë asnjë rezistencë gjatë aksionit të policisë dhe ka ofruar bashkëpunim të plotë, megjithatë është nxjerrë me forcë nga automjeti dhe ka pësuar disa goditje, ndërsa fytyra e tij është shtypur në furrën që po lëvizte. Ai u kap dhe u dërgua në komisariatin pranë ABL-së dhe atij iu mohua aksesi për të pasur një avokat. Ky person ka raportuar se punonjësit e policisë kanë vazhduar ta ngacmojnë më tej duke e goditur dhe degraduar duke i hedhur rolin e letrës higjienike në drejtim të kokës. Këto veprime mund të përbëjnë shkelje të ligjit ndërkombëtar për të drejtat e njeriut. Pas paraqitjes së ankesës, hetimi ka nisur dhe është ende në vazhdim dhe disa pjesë janë të paqarta.
Liria e lëvizjes
Rasti i bllokimit të rrugëve rurale afër vijës kufitare administrative (ABL) në veri të Kosovës përfshin së paku gjashtë fshatra dhe fshatra, disa prej tyre janë Bellobradë, Jashanicë, Zërnosek, Cërnac Miniera, etj. Barrierat rrugore (T-muret) u vendosën në tetor, por OJQ Aktiv bëri një vazhdim në nëntor. Eskavatorët dhe kamionët, të shoqëruar nga Policia e Kosovës në rrugët e fshatrave të largëta të komunës së Leposaviqit, që të çojnë në drejtim të Kopaonikut dhe Rashkës, kanë vendosur barrikada betoni (mure T), të cilat kanë penguar lëvizjen e papenguar të njerëzve që jetojnë në këto zona afër ABL. Banorët e këtyre zonave rurale tani duhet të ecin katër deri në dhjetë kilometra për të arritur në fushat ku kanë të korrat, qendrat shëndetësore dhe minierat ku punojnë shumë njerëz nga këto fshatra. Një nga barrierat është vendosur në të vetmen rrugë që i çon punëtorët në qendrën e shpërndarjes së ujit, e cila tani është e vështirë për t’u arritur. Të paktën 75 persona që banojnë në ato vende dhe liria e tyre e lëvizjes janë ndikuar negativisht.
Rastet e raportuara në këtë raport janë ende në vazhdim dhe nuk ka asnjë përfundim për to kështu që situata mund të ndryshojë në të ardhmen.
