SAOPŠTENJE
U ime dole potpisanih organizacija civilnog društva, ovom prilikom izražavamo veliku zabrinutost i protest zbog odluka Vlade Kosova o eksproprijaciji zemljišta u opštinama Zubin Potok i Leposavić na severu Kosova.
Naime, kao organizacije koje se, između ostalog, bave i vladavinom prava i ljudskim pravima, zabrinuti smo zbog oduzimanja privatne imovine bez saglasnosti vlasnika i njihovog učešća u procesu eksproprijacije, kao što je predviđeno zakonima Kosova. U tom smislu, napominjemo da je privatna imovina zagarantovana i zaštićena u svim demokratskim društvima.
U vezi sa gore navedenim, ističemo da Zakon o eksproprijaciji nepokretne imovine (03/L-139) predviđa jasnu proceduru u slučajevima eksproprijacije, koja uključuje obaveštavanje vlasnika parcela koje su predmet eksproprijacije, javne konsultacije u opštinama u kojima se predmet eksproprijacije nalazi, kao i fer kompenzaciju vlasnicima. Nažalost, nijedan od ovih koraka nije ispunjen, iako su preduzete radnje na predmetnim parcelama, uključujući izgradnju baze u Gornjem Jasenoviku u Zubinom Potoku.
Takođe, odluke Vlade Kosova o eksproprijaciji radi “posebnog javnog interesa” ne sadrže pozivanje na relevantnu pravni osnov. Član 4. navedenog zakona zahteva „legitimnu javnu svrhu“ i zahteva, između ostalog, direktnu korelaciju potrebe za eksproprijacijom i postizanja javne svrhe, da se svrha ne može postići bez navedene eksproprijacije, kao i da javni interes nadilazi interes onih koji su pogođeni eksproprijacijom. Dalje, u navedenim odlukama se ne precizira da li je stvar hitna, kao ni razlozi sa odstupanje od redovne procedure.
Konačno, odluke ne sadrže ni naznake o eventualnom privremenom korišćenju ili da li ovi postupci predstavljaju trajni prenos vlasništva. S obzirom da je jasno da zakonska procedura za postupak eksproprijacije nije poštovana, sledeće i to suštinsko pitanje predstavlja pitanje navodnog javnog interesa. Imajući u vidu sve gore navedeno, treba istaći da Vlada Kosova, ima ustavnu i zakonsku dužnost da uravnoteži javni interes sa individualnim imovinskim pravima kao što je zagarantovano Ustavom.
Sa tim u vezi, nameće se pitanje koji je interes izgradnje baze pogranične policije na lokaciji koja nije u blizini pograničnog pojasa, kao i da li postoji uporedni primer da se baza pogranične policije planira na površini od čak 82 hektara kao što je slučaj sa lokacijom u Drenu u opštini Leposavić.
U zaključku, s obzirom da je javnost obaveštena o javnim raspravama koje su zakazane za 15. i 21. februar u opštinama Leposavić i Zubin Potok, izražavamo bojazan da se radi samo o ispunjavanju dela zakonskih formi, a ne o pokretanju suštinskih pitanja kao što je interes lokalne zajednice, koja ima opravdani strah od prisustva policijskih službenika sa dugim cevima u njihovom kraju i na njihovoj imovini. S tim u vezi, zahtevamo od Vlade Kosova da zaustavi sve projekte koji su u vezi sa imovinom koja je predmet eksproprijacije, kao i organizovanje sveobuhvatnog i transparentnog dijaloga sa vlasnicima predmetnih parcela, predstavnicima zajednice kao i civilnim društvom.
S obzirom da se Vlada Kosova poziva na javni interes, interes celokupne zajednice na severu Kosova je u ovom slučaju najvažniji i zajednica ima pravo na svoj stav i potpunu informaciju o svim planovima vlade na severu Kosova, da bi se izbeglo održavanje atmosfere straha i nepoverenja. Ako je Vladi Kosova stalo do poverenja građana na severu Kosova, svi radovi se moraju zaustaviti do okončanja sveobuhvatnih konsultacija sa zajednicom, njenim predstavnicima i civilnim društvom.
Potpisnici:
Centar za zastupanje demokratske kulture (ACDC)
Nova društvena inicijativa (NSI)
NVO Aktiv
Humani centar Mitrovica
Komunikacija za razvoj društva (CSD)
Udruženje poslovnih žena Avenija
Institut za teritorijalni ekonomski razvoj (InTER)
Centar za socijalne inicijative (CSI)
Omladinska Parteska aktivnost (OPA)
Forum za razvoj i multietničku saradnju (FDMC)
