Organizata joqeveritare Aktiv prezantoi të martën, më 10 qershor, në Mitrovicën e Veriut raportin me titull “Riintegrimi substancial – si të shmanget ‘Qeverisja Zombi’ në veri të Kosovës”, me qëllim të hapjes së një debati publik mbi mosfunksionimin institucional, krizën e besimit të qytetarëve dhe drejtimet e mundshme të veprimit.
Titulli i raportit është provokues, por sipas organizatorëve, pasqyron realitetin: institucionet në veri të Kosovës shpesh ekzistojnë vetëm në formë, pa ndikuar realisht në jetën e qytetarëve, theksuan përfaqësuesit e OJQ Aktiv.
Koordinatori i projektit nga OJQ Aktiv, Dimitrije Obrenoviq, theksoi se “nuk është diskutabile që institucionet ekzistojnë në mënyrë nominale, por besimi i qytetarëve në to është pothuajse i padukshëm.” Sipas tij, është legjitime të shtrohet pyetja: “A kemi një sistem që funksionon apo vetëm një formë të zbrazët?” Ai shtoi se ky raport ofron më shumë se një analizë, paraqet një grup rekomandimesh konkrete, paralajmërimesh të qarta dhe një thirrje për partneritet ndërmjet pushtetit lokal, shoqërisë civile, mediave, aktorëve ndërkombëtarë dhe, mbi të gjitha, qytetarëve.
Pjesëmarrësit në takim, përfaqësues të sektorit civil, mediave dhe politikës lokale, vlerësuan se qytetarët gjithnjë e më shumë po humbin besimin në pushtetin lokal dhe atë qendror, të cilat i perceptojnë si joefikase, të largëta dhe të politizuara.
Ata identifikuan një sërë problemesh kyçe: mungesën e vetëqeverisjes funksionale lokale, mungesën e nostrifikimit të diplomave, pengesat institucionale për punësimin e serbëve, si dhe praktikën e emërimit të kuadrove partiakë. U theksua posaçërisht se autoritetet lokale nuk kanë autonomi të vërtetë vendimmarrëse, ndërsa shumë kompetenca janë transferuar te institucionet qendrore në Prishtinë.
“Riintegrimi thelbësor nuk është i mundur pa vullnet politik, transparencë dhe një marrëdhënie partneriteti ndërmjet pushtetit lokal, shoqërisë civile dhe qytetarëve”, u tha në takim, me vlerësimin se korniza institucionale aktuale nuk mundëson pjesëmarrje reale të komunitetit serb.
U nënvizua gjithashtu rëndësia e përfshirjes së thellë të organizatave të shoqërisë civile në proceset vendimmarrëse dhe nevoja për një dialog të qëndrueshëm midis të gjithë aktorëve relevantë, me mbështetje ndërkombëtare të bazuar në përgjegjësi dhe respektim të kontekstit lokal.
Raporti përmban një sërë rekomandimesh konkrete për përmirësimin e situatës, përfshirë:
- realizimin e një regjistrimi gjithëpërfshirës të popullsisë,
- krijimin e Fondit për Zhvillimin e Veriut të Kosovës,
- ndarjen e saktë të kompetencave midis Mitrovicës së Veriut dhe Jugut,
- punësimin e kuadrove të kualifikuar përmes konkurseve të drejta.
Qëllimi i raportit është të kontribuojë në hapjen e një dialogu gjithëpërfshirës për riintegrimin dhe krijimin e strukturave lokale funksionale dhe legjitime që punojnë në interes të të gjithë qytetarëve.
Raporti është publikuar në kuadër të projektit “Klubi Shoqëror i Mitrovicës: Perspektiva e sundimit të ligjit dhe të drejtave të njeriut”, me mbështetjen e Misionit të OKB-së në Kosovë (UNMIK).
Raportin e plotë e gjeni KËTU.
